Her iki burun deliğini birbirinden ayıran burun bölmesi tam kat delindiğinde yapılan operasyona septum perforasyon onarımı denilmektedir. NSP’nin (burunda oluşan deliğin) iyileştirilmesi nedenine, yerine, büyüklüğüne, deliğin etrafında bulunan kıkırdak ve kemiklere, cerrahi tekniğe ve cerrahin deneyimine bağlıdır.
Septum Perforasyonun Belirtileri
Bu rahatsızlıkta kanama, kabuklanma, burundan nefes alırken ıslık sesi duyma, burun ve geniz akıntısı, burun ağrısı ve burun tıkanıklığı gibi belirtiler görülür. Bazı hastalarda ise hiçbir semptom ortaya çıkmaz. Belirtiler nazal septum perforasyonun (NSP) yerine, büyüklüğüne ve sebebine göre değişiklik göstermektedir.
Burnun arka kısmında oluşan NSP, küçük belirtiler gösterebilir. Fakat burnun ön kısmında meydana gelen NSP özellikle ıslık sesine neden olabilir.Bu sebeple septum perforasyon onarımı için muayenenin dikkatli yapılması gerekir. NSP’nin büyüklüğü arttıkça, burun içinde laminer hava akımı bozulacaktır. Böylece türbülan akım meydana gelecektir. Bu durum burun tıkanıklığına, kabuklanma ve kurumaya neden olacaktır.
Ayrıca burnun ön kısmında büyük NSP, burun sırtı desteğinin kaybına sebeptir. Böylece semer burun deformasyonu denilen çökme oluşabilir. Kokain kullananlarda, enfeksiyona bağlı NSP’lerde, orta ve düşük seviyedeki kıkırdak iltihabı ağrı yapacaktır.
Nazal Septum Perforasyon (NSP) Nedenleri Nelerdir?
Burun ameliyatlarının bir komplikasyonu olarak ortaya çıkan septum perforasyonun (NSP) nedenleri aşağıdaki gibidir:
- Burun ameliyatları, septal hematom, burun delme, sürekli burun karıştırma, septal kırık gibi durumlarda oluşan travmada NSP görülebilir.
- Uzun bir süreçte burun spreyi kullanmak burun deliklerini ayıran duvarı delebilir.
- Kokain kullanımı NSP’ye neden olabilir.
- Enflamasyon yani kollajen damar hastalıkları gibi sıkıntılar burunda delik oluşturabilir.
- Enfeksiyonel hastalıklar burunda NSP’ye sebep olabilir.
- Krom işçiliği gibi aşındırıcı kimyasalların olduğu ortamlarda çalışanlarda semptomlar görülebilir.
- Tümörler burunda delik olmasına neden olabilir.
Peki, septum perforasyon onarımı için gerekli olan teşhis nasıl konulmaktadır? Doktor burun spekulumu denen aletle hastanın burun kanatlarını açar. Böylece burun içini muayene eder. Bu tür muayenede ön taraftaki NSP hemen fark edilir. Fakat burnun arka tarafındaki NSP’nin teşhis edilebilmesi için endoskopik muayene şarttır.
NSP Tedavisi Nasıl Yapılır?
Kişinin şikâyeti yoksa NSP için tedaviye ihtiyaç yoktur. Fakat belirtileri olan NSP tedavisinde burun yıkama, septal kapatıcılar, yumuşatıcı ve nemlendirici kremler gibi tedaviler uygulanır. Bu tür tedaviler geçici çözümler sunar. Kalıcı çözüm ise cerrahi müdahaledir.
Cerrahi yöntemde burun içindeki mukoza kaldırılıp perforasyona doğru çevrilir. Ardından iletilen mukoza dikilerek delik kapatılır. Bu işlemi burnun iki tarafından yapmak gerekir. Ayrıca tekrar bir delinmenin yaşanmaması için araya kıkırdak, kemik gibi bir bariyerin konması iyi olacaktır. Bu önlem ameliyatın başarısını artıracaktır.
Kokain kullanımı, burun karıştırma ve bazı rahatsızlıklardan oluşan deliklerin cerrahi tedavisindeki başarı düşük olmaktadır. Ayrıca burnun önündeki bir deliğin kapanma şansı arkadaki bir deliğin kapanmasından daha yüksektir. Burunda meydana gelen küçük bir deliğin (1cm’den küçük) kapanma ihtimali %90-%100 oranındadır. Burunda oluşan büyük bir deliğin (2cm’den büyük) kapanma ihtimali %70-%80’lerdedir. Bunlara ek olarak, başarılı septum perforasyon onarımı için cerrahın bilgisi ve deneyimi önemli bir faktördür.